Tədqiqat işi üçün sorğu keçirmək istəyirdim.
Mənə elə gəlir ki, buradan sualı versəm uyğun olar, həm də şəkillərlə birlikdə göstərmək olar.
Sual: Sizcə texnologiya insanlığın sonunu gətirə bilər?
İndidən cavablarınıza görə təşəkkürlər.!
Tədqiqat işi üçün sorğu keçirmək istəyirdim.
Mənə elə gəlir ki, buradan sualı versəm uyğun olar, həm də şəkillərlə birlikdə göstərmək olar.
Sual: Sizcə texnologiya insanlığın sonunu gətirə bilər?
İndidən cavablarınıza görə təşəkkürlər.!
Verilmiş cavablar və yazılan şərhlər (5 cavab var)
1
Salam. Bu haqda xeyli səviyyəli kitablar var.
Eyni zamanda o kitabların icmalından ibarət çoxsaylı məqalələr. Sadəcə xarici dil biliyi lazımdır ki, internetdə araşdırasız.
Tədqiq olunan materialları oxuyandan sonra fikir bildirmək daha yaxşı olar, nəinki birbaşa burada başlasaq birimiz yox, gətirməz, o birimiz yox, gətirər demək.
Dediklərimizin əsası olmalıdır. Əsas üçün də mövzu ilə yaxından tanış olmaq lazımdır.
Qısa sual ilə desək:
Texnologiya insanlığın sonunu gətirə bilərmi?
Cavab: Əlbəttə, gətirə bilər. Nəzəri olaraq bu mümkündür və realdır. Sadəcə indi təhlükəli mərhələyə çatmağa hələ çox var deyə hazırda bu insanlığın əlindədir. Ki gələcəkdə texnologiya idarəolunan olsun, yoxsa indiki kimi xaotik və nəzarətsiz.
Məsələn, Elon Musk nəzarətin leyhinədir, necə ki nüvə sahəsi sərt beynəlxalq nəzarət altındadır, heç kim özbaşına nüva silahı düzəldə bilmir, eləcə də süni intellekt sahəsi də nəzarətə alınmalıdır – deyir.
Və ya başqa bir dahi şəxs, Ayzek Azimov öz əsərlərində robotexnikanı nəzarətə almaq üçün Robotexnika qanunlarını təqdim edib (bədii əsərin içində olsa da, çox ciddi qanunlardır), ki onlara başdan riayət olunsa çox da təhlükə olmaz.
Və ya əfsanəvi Matrix filminə yəqin ki baxmısınız, orada fəsadlar necə ola bilər, insanlığın sonu necə gələ bilər, çox elmi, əsaslı, məntiqli şəkildə bir versiya olaraq təsvir edilib.
Texnologiya sonu iki cür gətirə bilər.
1. Nüvə silahı kimi. Yəni iki tərəf də insanlardır, bir biri ilə müharibə edirlər, texnologiyanın son nailiyyətlərini istifadə edərkən dünyanı məhv edirlər.
2. Süni intellektin özü tərəfindən – insanlar öz məqsədlərində istifadə üçün süni intellekti inkişaf etdirib onu insan kimi və ya daha güclü şüura malik olmasını təmin edirlər, sonra da yaratdıqları texnologiya asan məhv olmasın, özünü qorusun deyə ona özünü qoruma instinkti yükləyirlər. Sonrası da məlum, özünü qoruma hissinə malik robot artıq “insanlar olmadan qoruma” yollarını da düşünə bilər, insandan xəbərsiz. Və gəlib insanlığa üsyan edib sizsiz mənə daha rahat olar deyib üsyan edə bilər.
Mövzu genişdir, dediyim kimi, xeyli material, kitab, sənədli film izləyib daha yaxşı fikrə gəlmək olar bu mövzuda.
1
Suni intellekt məsələsi ilə razılaşmaq biraz çətindir, insanın yükşək şüur yaratma ehtimalı məncə mümkün deyil. Olsa da buna çox-çox illər lazım olacaq. Amma texnologiyanın dünyanın sonunu gətirməyi gözləmək üçün insanın inkişafetmiş şüur yaratmağını gözləməyə elə də ehtiyac yoxdur. Bu gedişnən onsuz da böyük sürətlə “sona” yaxınlaşırıq. Mən əxlaq və sosial institutların sürətlə məhv olmasını nəzərdə tuturam. Bunun da qarşısın almaqda heç kim niyyətli görünmür.
1
Məsələn hazırda bu mövzuda artıq aktuallaşmış olan belə bir etik problem var.
Autopilot maşın yol gedir, qəfil qarşısına bir yaşlı çıxır, bir də qucağı uşaqlı ana. Qarşıya çıxma ani baş verib deyə tormoz və digər manevrlərlə bəlasız ötüşmək mümkün deyil. 4 versiya var:
1. Qocanı vurmaq.
2. Uşaqlı ananı vurmaq.
3. Sərt dönmə ilə dərədən aşağı yuvarladıb sürücünü(maşının sahibi) qurban vermək.
4. Yuxarıdakı 3 seçimdən hansını seçəcəyini ayarlar vasitəsilə hər bir sürücünün öz öhdəsinə buraxmaq.
Siz nə düşünürsünüz bu barədə, ən optimal seçim hansıdır?
1
4-cü əlbəttə ki. Ayarlar vastəsilə istər əl ilə istər avtomatik(əvvəlcədən müvafiq seçim daxil edilmiş) hər-bir sürücünün öz öhdəsinə buraxmaq. Mən şəxsən sərt dönüşü seçərdim.
Allah hamını xətadan bəladan uzaq eləsin, Amin.
1
Aha. Seçimlər içində ən məqbul o görünür bəli. Amma diqqət etsək görərik ki bu seçim problemi həll etmir, sadəcə məsuliyyəti istehsalçıdan sahibə ötürür. eyni problem artıq sahib üçün var, bu dəfə dördüncü seçim olmadan. Siz sərt dönüş deyirsiz meselen, amma mence 99% bunu seçməkdə çətinlik çəkər. Səbəblər də bir sıradir.
1. Təhlükəsiz maşın alıb ki onu qorusun, maşın isə onu qurban verir ilk çətinlikdə. Deməli maşının içində özünü daim təhlükədə hiss edə bilər, güvənsizlik. Xeyir ola deyə sual çıxa bilər.
2. Tutaq ki insan özünü bu tip çətin hallarda qurban verməyə razı olacaq qədər comerddir. Amma maşında insan tək olmaya da bilər axı, ailəsi de ola bilər. Ailə məsələsi de varsa, əminəm ki, heç kim üçüncü bəndi seçməz.
Deməli problem həll olmamış qalır.
Ki, dediyim sadəcə bir nümunə idi. Digər seçimlər də var: dar yoldur qəfil uşaq və qoca çıxır, ikisindən birini vurmaq qaçılmazdır, maşını sərt formada sağa sola burmağa da zaman çatmır. Bu halda nə seçilməlidir? Uşağın ömrü irəlidədir deyə, qocanı vurmaqmı? Bu nə dərəcədə etikdir, qoca insan insan deyilmi, ona da bu seçim verilsəydi razılaşardımı? Göründüyü kimi, problem əslində ciddidir.
Sual verin
Cavab verin